Rà soát, xử lý nghiêm vi phạm trên thương mại điện tử

PLNews – Với sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử (TMĐT), hoạt động kinh doanh trên sàn giao dịch trực tuyến phức tạp hơn. Thống kê cho thấy, 63/63 tỉnh, thành phố trên cả nước đều xảy ra các vi phạm trên môi trường online. Do vậy, từ nay đến cuối năm, TMĐT tiếp tục là lĩnh vực mà lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) tập trung kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm.

“Muôn hình vạn trạng” phương thức gian lận

Thống kê của Tổng cục QLTT cho thấy, 9 tháng năm 2024 (từ 15/12/2023-14/9/2024), lực lượng QLTT cả nước đã kiểm tra 54.673 vụ, phát hiện, xử lý 38.107 vụ vi phạm. Trong đó, riêng lĩnh vực TMĐT, lực lượng QLTT cả nước đã kiểm tra 2.207 vụ, phát hiện, xử lý 2.014 vụ vi phạm, chuyển cơ quan điều tra 3 vụ việc có dấu hiệu vi phạm hình sự; xử phạt vi phạm hành chính gần 35,5 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm trên 29,4 tỷ đồng. Đáng chú ý là cả 63/63 tỉnh, thành phố trên cả nước đều xảy ra các vi phạm trên môi trường online.

Các địa phương có số vụ xử lý cao, gồm Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bến Tre, Đắk Lắk, Đắk Nông, Đà Nẵng, Đồng Nai, Đồng Tháp, Cao Bằng, Gia Lai, Hà Giang, Ninh Bình, Nghệ An, Thái Bình, Thái Nguyên, Quảng Nam, Quảng Ninh, Quảng Trị, Tiền Giang. Ông Dương Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục QLTT TP Hà Nội cho biết, chỉ riêng 9 tháng đầu năm 2024, Cục QLTT Hà Nội đã kiểm tra, xử lý 384 vụ việc có vi phạm quy định pháp luật về TMĐT, phạt gần 5,9 tỷ đồng. Cùng với đó, đã kiểm tra, xử lý 468 vụ việc liên quan đến TMĐT (từ dấu hiệu vi phạm về TMĐT phát hiện các hành vi vi phạm khác) với số tiền phạt hơn 9,4 tỷ đồng; giá trị tang vật vi phạm hơn 3,5 tỷ đồng. Cùng với đó, Cục QLTT TP Hồ Chí Minh đã tăng cường giám sát các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên các website TMĐT, sàn giao dịch TMĐT, mạng xã hội (Facebook, Zalo, Tiktok…) từ đó đã phát hiện, kiểm tra và xử lý 198 vụ vi phạm, đã xử phạt với số tiền hơn 4,1 tỷ đồng, trị giá hàng hóa vi phạm hơn 6,3 tỷ đồng.

Mới đây, qua quá trình theo dõi thu thập thông tin trên môi trường mạng xã hội facebook, ngày 17/10, Đội QLTT số 1, Cục QLTT tỉnh Quảng Trị phối hợp với Phòng Cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Quảng Trị tiến hành kiểm tra đột xuất đối với hộ kinh doanh Shop T.C, địa chỉ tại phường 5, TP Đông Hà, tỉnh Quảng Trị hoạt động dưới hình thức kết hợp kinh doanh trực tiếp và trực tuyến trên mạng xã hội. Tại thời điểm kiểm tra, đoàn kiểm tra phát hiện 365 sản phẩm thời trang bao gồm balo, túi xách, giày, dép… giả mạo nhãn hiệu Chanel, Gucci, Louis Vuitton… và không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Tổng trị giá hàng hóa vi phạm khoảng gần 90 triệu đồng. Qua quá trình kiểm tra, Đoàn kiểm tra nhận thấy hộ kinh doanh có dấu hiệu thực hiện các hành vi vi phạm hành chính sau: buôn bán hàng hoá xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên môi trường internet; buôn bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu và kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Tương tự, qua rà soát trên mạng xã hội Facebook, Đội QLTT số 6 (Cục QLTT Lạng Sơn) đã phát hiện và xử phạt 3 hộ kinh doanh các mặt hàng là điện thoại và phụ kiện điện thoại. Cùng với đó, tại Tiền Giang, Đội QLTT số 5, Cục QLTT tỉnh Tiền Giang đã phát hiện dấu hiệu vi phạm của 3 trường hợp đăng bán sản phẩm trên trang website TMĐT, mạng xã hội facebook có cơ sở kinh doanh ở huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang. Với các hành vi không thông báo website TMĐT bán hàng, không đăng ký thành lập hộ kinh doanh, kinh doanh mỹ phẩm nhập lậu; Đội trưởng Đội QLTT số 5, Cục QLTT tỉnh Tiền Giang đã xử phạt các cơ sở này số tiền gần 30 triệu đồng. Tại Hải Phòng, Cục QLTT thành phố Hải Phòng đã kiểm tra 5 cơ sở kinh doanh hàng hóa trên môi trường TMĐT.

Ông Nguyễn Đức Lê, Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ QLTT, Tổng cục QLTT cho rằng, lợi dụng kẽ hở từ thị trường TMĐT, nhất là trong khâu vận chuyển hàng hóa, các đối tượng đã trà trộn hàng vi phạm để trốn tránh sự kiểm tra của lực lượng chức năng. Thời gian qua lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều đối tượng có dấu hiệu vi phạm sử dụng website TMĐT, sàn giao dịch TMĐT hoặc mạng xã hội để kinh doanh.

Theo đó, các hành vi vi phạm chủ yếu trên TMĐT là: Không thông báo website TMĐT bán hàng với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định trước khi bán hàng; sử dụng biểu tượng đã thông báo để gắn lên website TMĐT bán hàng khi chưa được duyệt hoặc xác nhận thông báo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định; không hiển thị công khai cho người tiêu dùng chính sách bảo vệ thông tin cá nhân người tiêu dùng trên trang chủ website TMĐT; không công bố trên website TMĐT bán hàng thông tin về chủ sở hữu website.

Cần có sự phối hợp chặt chẽ

Ông Hoàng Văn Giang, phòng Nghiệp vụ – Tổng hợp, Cục QLTT Hưng Yên cho rằng, đấu tranh với các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên không gian mạng gặp rất nhiều khó khăn, nguyên nhân chính là do loại tội phạm này có tính ẩn danh cao, dễ giả mạo, thay đổi che giấu nhân thân lý lịch người thực hiện hành vi vi phạm; có thể tẩy xóa, sửa chữa, thay đổi dấu vết, chứng cứ nhằm đối phó cơ quan chức năng. Bên cạnh đó, hành vi vi phạm được thực hiện không phân biệt ranh giới, vị trí địa lý, không gian. Do đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan.

Các bộ, ngành và địa phương, lực lượng chức năng tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tổng hợp các biện pháp nghiệp vụ trong kiểm tra, giám sát các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động TMĐT; phát hiện, xử lý nghiêm các đối tượng lợi dụng hoạt động TMĐT để buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Và đặc biệt là hoàn thiện cơ chế chính sách, pháp luật nhà nước để nâng cao hiệu quả đấu tranh với loại hình vi phạm này. Cùng với đó, để thị trường TMĐT phát triển đúng hướng và lành mạnh, sự vào cuộc của các cấp, các ngành trong giai đoạn hiện nay là hết sức cần thiết, nhằm tránh thất thu thuế và đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.

Trong thời gian tới, lực lượng QLTT tiếp tục theo dõi, rà soát, cập nhật các website, ứng dụng bán hàng, mạng xã hội, sàn giao dịch TMĐT lớn của tổ chức, cá nhân có đăng ký kinh doanh trên địa bàn quản lý vào Hệ thống INS. Tập trung đánh giá, phân loại đối tượng, mặt hàng, nhận diện các hành vi, phương thức, thủ đoạn vi phạm; tổ chức kiểm tra, xử lý kịp thời các đối tượng lợi dụng hoạt động TMĐT để thực hiện hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và sản xuất, kinh doanh hàng giả. Đồng thời, thường xuyên tuyên truyền, cho ký cam kết đối với các tổ chức, cá nhân có bán hàng, giới thiệu sản phẩm trên môi trường không gian mạng.

Tổng cục QLTT đề nghị Cục QLTT các tỉnh, thành phố chủ động triển khai các biện pháp nghiệp vụ, khẩn trương tổ chức kiểm tra các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm theo danh sách 600 website đã được Tổng cục QLTT cung cấp tới 63 Cục QLTT địa phương; đồng thời xử lý nghiêm các hành vi, vi phạm theo quy định của Luật (nếu có)…

Đồng thời, Tổng cục QLTT cũng sẽ phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia để tiến hành tổng hợp, nghiên cứu tính phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành và chuyển thông tin đề nghị tới các nền tảng TMĐT để triển khai kết nối API; tham mưu, phối hợp Cục Công nghiệp An ninh, Bộ Công an trong chống hàng giả và bảo vệ người tiêu dùng trên môi trường TMĐT thực hiện các nhiệm vụ theo Đề án 319.

Theo Phan Đức (https://cand.com.vn/)