“Cách mạng trong ngành logistics: AI, IoT và blockchain đang tái định hình chuỗi cung ứng”

PLNews – AI, IoT và blockchain đang tạo ra những thay đổi lớn trong ngành logistics, giúp tăng cường kết nối dữ liệu, tối ưu hóa quy trình vận hành và nâng cao hiệu quả của chuỗi cung ứng.

Chuyển đổi số trong logistics: Tác động của AI, IoT và blockchain trong tối ưu hóa chuỗi cung ứng

Tại phiên thảo luận với chủ đề “Chuyển đổi số trong logistics – Tác động của công nghệ như AI, IoT, blockchain trong tối ưu hóa chuỗi cung ứng” trong khuôn khổ hội thảo “Cơ hội để logistics phát triển bền vững trong kỷ nguyên 4.0”, tổ chức chiều ngày 24/4 bởi Báo Công Thương phối hợp cùng Cục Xuất nhập khẩu – Bộ Công Thương, các diễn giả đều khẳng định rằng chuyển đổi số không còn là khái niệm mới mẻ trong ngành logistics Việt Nam. Những công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và chuỗi khối (blockchain) đang dần thay đổi cách thức hoạt động của chuỗi cung ứng, giúp tối ưu hóa vận hành, giảm chi phí và tăng cường năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp.

Sự Khác Biệt Giữa “Ứng Dụng Công Nghệ” và “Chuyển Đổi Số” trong Ngành Logistics

Theo bà Bùi Thị Hải Yến, Trưởng ban Công nghệ và Đổi mới sáng tạo của Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), cần phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm “ứng dụng công nghệ số” và “chuyển đổi số” trong ngành logistics.

Bà Yến giải thích: “Ứng dụng công nghệ số là việc áp dụng các giải pháp công nghệ đơn lẻ nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Trong khi đó, chuyển đổi số có ý nghĩa rộng hơn – đó là sự thay đổi toàn diện phương thức vận hành từ thủ công, bán tự động sang hoàn toàn sử dụng công nghệ số.”

Theo bà Yến, ngành logistics Việt Nam hiện vẫn chỉ đang ở giai đoạn đầu của quá trình chuyển đổi số. Các ứng dụng công nghệ hiện tại vẫn còn rời rạc và chưa đồng bộ. Mặc dù đã có những tín hiệu tích cực như ứng dụng IoT để chia sẻ dữ liệu, AI để tìm kiếm giải pháp tối ưu, và blockchain để truy xuất nguồn gốc, song đa số doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn gặp khó khăn khi bắt tay vào chuyển đổi số.

Trong bối cảnh này, vai trò của Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) trở nên vô cùng quan trọng trong việc định hướng và hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi.

Đồng quan điểm với bà Yến, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, cho rằng nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ngành logistics vẫn chưa biết bắt đầu từ đâu. Do đó, vai trò của các hiệp hội như VLA là rất quan trọng trong việc đưa ra những hướng đi và giải pháp phù hợp cho quá trình chuyển đổi số.

Việc phân biệt rõ ràng giữa ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số giúp các doanh nghiệp logistics xác định đúng hướng đi trong việc áp dụng công nghệ vào quá trình vận hành, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và nâng cao hiệu quả cạnh tranh.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa, công nghệ và chuyển đổi số đã trở thành yếu tố không thể thiếu đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại điện tử và chuỗi cung ứng.

Ông Vũ Khắc Anh, Giám đốc Công ty Pervasel, một doanh nghiệp thương mại điện tử xuyên biên giới, chia sẻ rằng công ty của ông hiện đang xử lý khoảng 1 triệu đơn hàng tại thị trường Mỹ. Với quy mô hoạt động toàn cầu, Pervasel không thể thiếu công nghệ trong mọi khâu quản trị.

Tối ưu hóa vận hành bằng AI và dữ liệu lớn

Ông Khắc Anh cho biết, từ quản lý nhân sự, quảng cáo, logistics đến chăm sóc khách hàng, tất cả đều phải được số hóa. Hiện tại, Pervasel sử dụng AI để vận hành hệ thống trả lời tự động 24/7 tại nhiều quốc gia, giúp giảm chi phí nhân sự đáng kể. Ngoài ra, công ty cũng đang huấn luyện AI để dự báo xu hướng thời trang ở các thị trường khác nhau, giúp phát triển sản phẩm phù hợp với nhu cầu của từng quốc gia.

Việc áp dụng AI và tận dụng dữ liệu lớn không chỉ giúp Pervasel rút ngắn thời gian phát triển sản phẩm mà còn nâng cao hiệu quả vận hành, giúp công ty phản ứng nhanh chóng với những biến động của thị trường toàn cầu.

Tương tự, bà Nguyễn Trần Hoàng Yến, Giám đốc Chuỗi cung ứng Bộ phận cung ứng, Công ty TNHH Nestle Việt Nam, cho biết doanh nghiệp của bà đã triển khai chuyển đổi số đồng bộ ở tất cả các phòng ban trong chuỗi cung ứng, bao gồm cung – cầu, logistics và xuất nhập khẩu.

“Chúng tôi kết nối với hơn 42 quốc gia và gần 200 đối tác trên một nền tảng tích hợp. Nhờ vậy, khi một thị trường gặp khó khăn, chúng tôi có thể nhanh chóng chuyển hướng sang đối tác khác, đảm bảo chuỗi cung ứng không bị gián đoạn,” bà Yến chia sẻ.

Việc áp dụng công nghệ và chuyển đổi số đã giúp các doanh nghiệp như Pervasel và Nestle nâng cao hiệu quả quản lý, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và gia tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Chuyển đổi số không chỉ giúp cải thiện hiệu quả hoạt động mà còn tạo ra lợi thế lớn trong việc phản ứng nhanh và linh hoạt với thay đổi của thị trường.

Nestlé Việt Nam Ứng Dụng Công Nghệ Mới trong Chuỗi Cung Ứng: Robot và Hệ Thống Kho, Giao Hàng Thông Minh

Không chỉ dừng lại ở việc kết nối dữ liệu, Nestlé Việt Nam còn áp dụng công nghệ tiên tiến như robot và các hệ thống kho, giao hàng thông minh để tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Những nền tảng công nghệ này giúp công ty nâng cao hiệu quả vận hành, giảm thiểu sai sót và đồng thời cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng.

Việc triển khai robot trong phòng cung cầu, cùng với các hệ thống kho và giao hàng thông minh, không chỉ giúp tăng cường năng suất mà còn tạo ra một chuỗi cung ứng linh hoạt, chính xác và dễ dàng thích ứng với nhu cầu thay đổi của thị trường. Những đổi mới này giúp Nestlé Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh trong ngành, đồng thời đáp ứng tốt hơn yêu cầu của khách hàng.

Nhân Lực Logistics và Thách Thức Thời AI: Cơ Hội và Thách Thức

Từ góc độ nghiên cứu và đào tạo, TS. Nguyễn Thị Xuân Hòa, Phó trưởng Ban Nghiên cứu, Hiệp hội Phát triển nhân lực Logistics Việt Nam (VALOMA), cho rằng AI là một công cụ rất hiệu quả nếu được sử dụng đúng cách.

Bà Hòa chia sẻ: “Trong nghiên cứu, chúng tôi sử dụng các công cụ AI như Google Notebook để xử lý và phân tích dữ liệu lớn. Nếu được sử dụng đúng cách, AI có thể tăng năng suất và độ chính xác lên đáng kể.” Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh một điểm quan trọng: “Nếu không kiểm soát dữ liệu đầu vào một cách chặt chẽ, AI có thể đưa ra những kết quả sai lệch. Dù AI mạnh mẽ, nhưng con người vẫn phải là người dẫn dắt, làm chủ và kiểm tra quá trình.”

Với bà Hòa, AI không chỉ là “cơn địa chấn” thay đổi ngành logistics, mà còn là cơ hội để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nếu được tiếp cận đúng hướng. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa tiềm năng của AI, nhân lực logistics cần được đào tạo bài bản và có khả năng làm chủ công nghệ.

Có thể thấy, chuyển đổi số trong logistics không chỉ đơn thuần là việc áp dụng từng công nghệ riêng lẻ. Như các doanh nghiệp và hiệp hội đã chia sẻ, “chìa khóa” thành công nằm ở việc xây dựng một hệ sinh thái kết nối, trong đó dữ liệu được chia sẻ một cách minh bạch, công nghệ vận hành xuyên suốt và con người đóng vai trò điều phối trung tâm.

Để thành công trong cuộc cách mạng chuyển đổi số, ngành logistics không chỉ cần sự phát triển công nghệ mà còn phải chú trọng đến phát triển con người, giúp họ thích ứng và làm chủ công nghệ mới, từ đó nâng cao hiệu quả công việc và cải thiện chất lượng dịch vụ.

Nhóm Phóng Viên

Theo congthuong.vn